Była twarzą walki o wspólny cyfrowy rynek w UE. Dzisiaj budzi kontrowersje

Noelie Kroes znana była z nieustępliwości wobec nieuczciwie konkurujących koncernów.

"Żelazna Dama" albo jak wolą inni - "Steelie Neelie" znana była z nieustępliwości wobec nieuczciwie konkurujących koncernów, z których wiele ochoczo korzystało z tzw. optymalizacji podatkowej. Twardo stojąc na stanowisku, że unijne prawa powinny być szanowane przez wszystkich, sama - związała się z firmą, która była innego zdania. Dziennikarskie śledztwo właśnie ujawniło, że w tym samym czasie doradzała spółce zlokalizowanej w jednym z podatkowych rajów. To kolejny już cień rzucony na Kroes. Przed kilkoma miesiącami skusiła ją bowiem posada w jednej w firmie, która spędza sen z oczu niemal wszystkim państwom UE, czyli amerykańskim Uberze. 

Neelie Kroes do Komisji Europejskiej trafiła w 2004 roku, by zająć się sprawami konkurencji, ale już wtedy jej wybór był krytykowany ze względu na bliskie związki Kroes z wielkim biznesem. Jako przedstawicielka komisji bardzo dbała jednak o to, by jej działaniom niczego nie można było zarzucić i w sprawach dotyczących firm czy branż, z którymi była związana - zastępował ją Charlie McCreevy. W 2010 roku zajęła się cyfryzacją, stając się jedną z twarzy walki UE o jednolity cyfrowy rynek, w tym zniesienie opłat roamingowych. 

Komisja oskarża, Google się broni, a konkurencji jak nie było tak nie ma

Dziennikarskie śledztwo właśnie ujawniło jednak, że w czasie, kiedy zasiadała w KE była również związana z firmą Mint Holdings Ltd, zarejestrowaną na Bahamach. Czym się zajmowała? Z wyjaśnień, jakie przesłali prawnicy Kroes do mediów, wynika, że... niczym. Spółka nigdy podobno nie rozpoczęła działalności operacyjnej i dlatego też Kroes nie uwzględniła jej w swoich sprawozdaniach, a obecność jej nazwiska w dokumentach spółki wynika z "niedopatrzenia urzędnika, które nie zostało naprawione aż do 2009 roku".

To jednak nie pierwsza wątpliwość, jaka wiąże się z nazwiskiem Neelie Kroes. Pod koniec 2014 roku poparła ona Ubera, któremu belgijski sąd nakazał częściowego zaprzestania działalności, utrzymując, że orzeczenie "chroni kartel taksówkarzy", a niedługo potem - weszła w skład komitetu doradczego tej amerykańskiej firmy. Ma się on spotykać dwa razy do roku i doradzać Uberowi w sprawach m.in. przepisów prawnych i wizerunkowych. Kroes znalazła się zresztą w szacownym gronie. Uberowi doradzać będą oprócz niej - były minister transportu USA Ray LaHood, były premier Peru Robert Danino, były szef australijskiego urzędu ds. konkurencji Allan Fels oraz saudyjska księżniczka Rima.

Dla Komisji Europejskiej to spory kłopot wizerunkowy. Z jednej strony coraz odważniej podejmuje bowiem działania w kontrze do interesów wielkich koncernów,  z drugiej - jej byli prominentni członkowie bardzo często stają się ich reprezentantami.

Kroes doradza kontrowersyjnemu Uberowi, a oprócz tego niedawno podzieliła się swoimi spostrzeżeniami na temat Apple. Kiedy KE uznała, że "pomoc" irlandzkiego rządu dla tej firmy była naruszeniem zasad konkurencji i Tim Cook powinien zwrócić 13 miliardów dolarów zaległych podatków, nie miała wątpliwości po której stronie stanąć. "Nie zmienia się reguł gry przez jednorazowe interwencje w sprawie pomocy państwowej skutkujące nakazem zwrotu niezapłaconych podatków z przeszłości" - pisała, tłumacząc, że to po prostu szkodliwe dla rynku i konkurencji. 

Z pewnością nie jest jedyną, która tak myśli, decyzja KE wzbudza bowiem sporo dyskusji, ale głos jej byłej przedstawicielki liczy się podwójnie i dla unijnych instytucji to spory problem. Tym bardziej, że nie jest jedyną, którą łączą z biznesem bliskie relacje. Były przewodniczący KE, Jose Barosso, doradza bankowi Goldman Sachs i - podobnie jak w przypadku Kroes i Ubera - z prawnego punktu widzenia nie można mu nic zarzucić. Pytanie, czy etycznie także wszystko jest w porządku budzi jednak wątpliwości, a wizerunkowo "transfery" europejskich polityków do amerykańskich koncernów wypadają zdecydowanie blado.

Pobierz ebook "Jak wybrać software house i przeskalować swój biznes [ebook z raportem]"