E-gambling w natarciu

Ogromne budżety, setki tysięcy odwiedzających każdego dnia, miliony postawionych zakładów. Jak działają internetowi bukmacherzy, kto na polskim rynku liczy się najbardziej i dlaczego branża nie może doczekać się nowelizacji ustawy o grach i zakładach wzajemnych.

Szacuje się, że łączny obrót pieniędzy na rynku hazardowym online, na ok. 2000 stronach internetowych, to 16,5 miliarda USD rocznie. W Polsce, funkcjonowanie internetowych serwisów bukmacherskich, reguluje ustawa z 1992 roku. – Ta podstawa prawna jest przestarzała, nie obejmuje form działalności w Internecie i sprawia, że buki on - line funkcjonują w dziwnym stanie zawieszenia – uważa Grzegorz Buśko, reprezentujący firmę bukmacherską Betsson.

Kto rządzi na polskim rynku?

Wśród serwisów bukmacherskich jest 20 – 30 z polskimi mutacjami (i dalej powstają nowe), ale tylko kilka z nich dzieli największe wpływy wśród użytkowników z naszego kraju. Kto tak naprawdę jest na szczycie – trudno stwierdzić. Sami bukmacherzy, obawiając się konkurencji i wahań kursów na giełdzie, niechętnie zdradzają informacje o wynikach finansowych. Top pięciu buków w Europie, w różnych konfiguracjach, to: Bwin, Unibet, Bet-at-home, Betclic, Expekt (źródło: bet-at-home). Bardzo zbliżone dane podaje Bwin: - Naszymi  głównymi konkurentami są Bet-at-home, Expekt, Sportingbet i Unibet, ponieważ te firmy, wspólnie z Bwin jako pierwsze weszły na polski rynek. Od ponad pięciu lat są aktywne na polskim rynku, dzięki czemu zbudowały solidną pozycję i zdobyły zaufanie polskich użytkowników – komentuje Kevin  O’Neal, rzecznik prasowy Bwin (kiedyś Bet-and-Win).

Norbert Teufelberger i Manfred Bodner - twórcy Bwin. W 1996 roku, firma rozpoczęła działalność jako zwykły projekt typu start - up. W 1997 roku zatrudniała 12 osób. Autor zdjęcia: Peter Rigaud.

Wszyscy najwięksi „gracze” w Polsce to internetowe filie europejskich buków, które działają w kilkunastu bądź kilkudziesięciu wersjach językowych (np. Betsson – 18, Bwin – 25). Prawdziwym rajem dla bukmacherów jest Turcja. – Ludzie grają tam o niskie stawki, ale za to grają masowo – zaznacza przedstawiciel jednego z czołowych bukmacherów w Polsce. Bukmacherzy z siedzibami za granicą, działający w Polsce - taka sytuacja jest jak najbardziej zgodna z prawem. Rajem, nie tylko podatkowym, dla internetowych buków jest Malta, dlatego większość firm z branży właśnie tam umieszcza część siedziby. Powód jest prosty: kraj ten, chce przyciągnąć europejskie firmy, oferując dogodne warunki do rozwoju e-rozrywki. Innym przykładem takiego kraju może być Gibraltar.

Podstawą działalności takich serwisów są zakłady sportowe, w dalszej kolejności poker (ostatnio niezwykle modny wśród internautów), a następnie kasyno. - W przypadku typowania wyników spotkań sportowych czy pokera możemy mówić o „światlejszym” profilu gracza. To zawodowcy, którzy nieustannie muszą się uczyć, aby mieć dobre rezultaty. Jeśli chodzi o kasyno, to gracze są bardziej przypadkowi – komentuje Grzegorz Buśko.

- Znamy swoich użytkowników bardzo dobrze. Wiemy w jakim są wieku, gdzie mieszkają, jakimi sportami się interesują, co lubią czytać, oglądać i jakie przeglądają strony internetowe. Baza danych jest dla nas bardzo ważna – im lepiej rozumiemy naszych użytkowników, tym lepiej możemy sprostać ich potrzebom i oczekiwaniom – podkreśla Kevin O’Neal.

Poznanie dokładnie profilu użytkownika to nie tylko podstawa, ale konieczność dla poważnego e-buka. Najlepsi notują fantastyczne wyniki odwiedzin, np. polska mutacja Bet-at-home może poszczycić się ponad 500 tys. (dla porównania Betsson ma 200 tys.) zarejestrowanych użytkowników i 53 tys. wejść na stronę dziennie.

Niestety większość buków, z podobnych co wcześniej powodów, nie ujawnia szczegółowych danych. Jeśli już, to dotyczą one wszystkich mutacji krajowych strony. 15 milionów wejść i ponad 780 tys. użytkowników dziennie, 270 tys. unikalnych użytkowników miesięcznie w 2008 roku, średnia miesięczna liczba odsłon strony to ponad 10 milionów – takie dane dla całości serwisu podaje Bwin (na podstawie badania Megapanel PBI/Gemius realizowanego przez Polskie Badania Internetu Sp. z o.o. i Gemius SA).

Gimnastyka umysłu i nieustanna kreacja

Fakt, że serwisy bukmacherskie w Polsce, z powodu nieokreślonej sytuacji prawnej, funkcjonują w zawieszeniu, sprawia, że marketing i promocja ich działalności w Polsce, to nieustanne poszukiwanie rozwiązań niestandardowych i jednocześnie zgodnych z prawem. Choć o samej zgodności z przepisami, ciężko tu mówić, skoro wspomniana ustawa nawet nie reguluje pojęcia internetowego buka. Co więcej, hazard w Polsce bardziej kojarzy się przede wszystkim z szemraną rozrywką i klimatem rodem z filmu „Wielki Szu”, niż z sposobem na miłe spędzenie czasu, co niezwykle drażni przedstawicieli branży.

Serwisy bukmacherskie, które mieszczą się w szeroko rozumianym pojęciu e-rozrywki, swoje marketingowe posunięcia zwykle konstruują tak, aby kojarzyły się z piłką nożną, ponieważ podstawą ich działalności są właśnie zakłady sportowe. - Użytkownicy Betssona najchętniej typują wyniki polskiej Ekstraklasy bądź Ligi Mistrzów – mówi Grzegorz Buśko.

Bet-at-home, który swoją działalność koncentruje w krajach Europy Środkowo – Wschodniej, podpisał dwuletnią umowę na sponsoring Wisły Kraków. Po dokładnej analizie rynku, z której wynikło, że Wisła ma ok. 6,6 mln fanów w całej Europie, decydenci buka uznali, że będzie to dobre posunięcie. Mistrzostwo Polski dla drużyny pozwala stwierdzić, że się nie pomylili. Bet-at-home, swoje cele marketingowe, często realizuje w porozumieniu z stowarzyszeniem kibiców Wisły Kraków.


Kibice Wisły Kraków w czerwonych koszulkach Bet-at-home. Źródło: materiały własne Bet-at-home.

- W zamian za wsparcie, SKWK (Stowarzyszenie Kibiców Wisły Kraków – przyp. red.) umieszcza logo bet-at-home.com na ulotkach, plakatach i „standach” kartonowych. W sumie na 100 tys. sztuk materiałów reklamowych – mówi Wojciech Trzaska, dyrektor ds. relacji inwestorskich bet-at-home.com.

Nie sposób nie wspomnieć oprawy meczowej jaką zaprezentowali kibice Wisły na majowym meczu z Legią Warszawa, czyli tzw. derbach Polski. Fani, którzy mieli miejsca na sektorze D, na stadionie Wisły nosili czerwone koszulki z logo Bet-at-home. W ogóle, dofinansowywanie opraw meczowych, oprócz np. organizacji turniejów charytatywnych, opieki nad jedną ze szkół w Bieszczadach, jest stałym elementem marketingu Bet-at-home. 3 czerwca także Lech Poznań zyskał sponsora strategicznego w postaci europejskiego bukmachera - BetClic. Piłkarze Kolejorza wybiegną na boisko w koszulkach z logo nowego sponsora od przyszłego sezonu.

Bardzo poważnie pokazywanie przywiązania do sportu traktuje też Bwin, który w sponsoring inwestuje 40 milionów Euro rocznie. Głównym celem działań sponsoringowych tego buka jest europejski futbol. Bwin jest sponsorem (z logo na koszulkach) klubów piłkarskich, których marki rozpoznawane są na całym świecie – Realu Madryt i AC Milan. Wspiera też Bayern Monachium. - Obok piłki nożnej, firma jest zaangażowana w MotoGP. Przez ostatnie lata była tytularnym sponsorem kilku wyścigów i ważnym graczem w świecie sportów motocyklowych. Bwin jest także partnerem FIBA (Międzynarodowa Federacja Koszykówki, przyp.red.) i będzie sponsorem EuroBasket 2009, mistrzostw Europy w koszykówce  mężczyzn, które we wrześniu odbędą się w 7 polskich miastach – opisuje Kevin O’Neal.

Przedstawiciele firmy są w stu procentach przekonani o skuteczności swoich posunięć. Na dowód przedstawiają przykładowe dane: ponad 900 milionów fanów MotoGP (wynik skumulowany) widziało logo Bwin podczas zawodów MotoGP – marka była obecna na ekranach europejskich telewizorów przez ponad 35 godzin.

Betsson z kolei stawia na promocję za pośrednictwem celebrytów: Igi Wyrwał oraz Liroya. Swego czasu logo Betssona na kombinezonie nosił Adam Małysz. - Pokusiliśmy się również o emisję spotu reklamującego markę Betsson. Reklamówkę wyemitowała telewizja Discovery, której siedziba mieści się poza granicami Polski. Wszystko odbyło się zgodnie z prawem – mówi Grzegorz Buśko. Betssonowi udało się nawet znaleźć w Szkle Kontaktowym, sztandarowym programie TVN24, kiedy bohaterem zakładu specjalnego został jeden z prowadzących – Grzegorz Miecugow.


Koszulka Wisły Kraków z logo bukmachera. Tytuł Mistrza Polski dla drużyny z Krakowa pokazuje, że inwestycja sponsoringowa była trafnym posunięciem.  Źródło: materiały własne Bet - at - home.

Uzależnienie, bezpieczeństwo i uśmiech w stronę każdego kraju

Serwisy bukmacherskie kuszą potencjalnych nowych użytkowników przede wszystkim bonusami „na wejściu” – darmowymi pieniędzmi, zakładami, czy podwojeniem stawki, jaką nowy użytkownik wpłaca. SportingBet dla nowo zarejestrowanych ma 100 zł, Betfair nowym graczom oferuje 10 Euro, a Betclick obiecuje, że zwróci pieniądze w przypadku przegranej przy pierwszym zakładzie. Oferowane bonusy co jakiś czas się zmieniają.

Często, aby zachęcić nowych użytkowników do grania, bukmacherzy robią „uśmiech w stronę danego kraju”, czyli np. dają możliwość obstawiania wyników w 4. lidze piłkarskiej lub uruchamiają zakłady o tematyce społeczno – politycznej. Niezwykle daleko, w tym ukłonie, w stronę specyfiki danego kraju posunęła się firma bukmacherska Ladbrokes, która umożliwiła obstawianie wyników na zbliżające się Mistrzostwa Polski w Wędkarstwie Spławikowym – Poznań 2009.

Bukmacherzy świadomi pejoratywnego wizerunku e-gamblingu w Polsce, mocno starają się go zmienić. Kreowanie wizerunku odpowiedzialnej firmy to konieczność dla e-buka. Zwracają przy tym uwagę na fakt, który malkontentom często umyka w oskarżeniach o propagowanie uzależnienia od hazardu: podczas gdy bukmacherzy wymagają założenia konta, aby choć spróbować zweryfikować wiek gracza, nie dba o to od lat obecny na polskim rynku Totalizator Sportowy.

Bwin angażuje się w finansowanie badań nad uzależnieniem od hazardu (od 2005 roku) we współpracy z Harvard Medical School i jest członkiem EGBA (European Gaming and Betting Association), która lobbuje na rzecz uczciwej konkurencji w internetowej rozrywce, w krajach, w których ta kwestia nie jest jeszcze uregulowana.

Bwin, jako założyciel i członek ESSA (European Sports Security Association) bwin działa przeciwko manipulacji i wyłudzeniom w sporcie oraz zakładach sportowych. - Nam chodzi o dostarczenie ludziom zdrowej rozrywki. Jeśli więc ktoś poczuje, że jej nadużywa, ma na naszych stronach pełną informację gdzie może zgłosić się po pomoc –  podkreśla Tomasz Piotrowski, Betsson country manager. Na stronie Betssona można rozwiązać test, który pokazuje poziom zaangażowania w e-rozrywkę. Firma oferuje możliwość ustalenia limitów, których nie chcemy przekroczyć lub nawet likwidację konta.

Pozostaje jeszcze ostatnia kwestia: bezpieczeństwo. Początkowy gracz może mieć wątpliwości, czy uczestnictwo internetowym w zakładzie nie jest „ustawione”. Każda firma, która legalnie działa na terenie Unii Europejskiej jest kontrolowana przez urzędy, które sprawdzają działanie oprogramowania odpowiedzialnego za tzw. random number generator, czyli generator numerów losowych, który zapewnia uczciwe, losowe  tasowanie kart, wynik rzutu kostką czy zakręcenia kołem ruletki.

Specjaliści są zdania, że wirtualna jest nawet bardziej przypadkowa od rzeczywistej, która podlega czynnikom fizycznym, takim jak na przykład niszczenie się materiałów z jakich jest zrobiona. - Tutaj nie ma mowy o oszustwie. Aby móc w ogóle rozpocząć działalność trzeba uzyskać szereg certyfikatów, które gwarantują transparentność i uczciwość usług – podkreśla Grzegorz Buśko. – Jeśli coś tutaj zawodzi to czynnik ludzki. Zdarzają się sytuacje, kiedy przykładowo, grający w pokera on-line porozumiewają się za pomocą telefonów. Ale, tacy nieuczciwi gracze, prędzej czy później zostają wykryci – zaznacza.


Modelki w koszulkach Wisły Kraków z logo sponsora. W tle trybuna na stadionie przy nul. Reymonta w Krakowie. Kontrakt z Bet - at - home został podpisany na dwa lata, z możliwością przedłużenia. Źródło: materiały własne Bet-at-home.