Koniec geoblockingu w UE?

Zagraniczny sprzedawca uniemożliwia Ci zakup towaru? Koszty przesyłki z innego państwa UE są nieproporcjonalnie wysokie? A może zakupione online produkty w ogóle nie zostały dostarczone? Wobec powtarzających się problemów i skarg konsumenckich, 25 maja Komisja Europejska ogłosiła pakiet nowych propozycji legislacyjnych, mających na celu wzmocnienie rozwoju transgranicznego e-commerce w ramach strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego. KE zapowiedziała zniesienie geoblockingu, obniżenie kosztów przesyłek zagranicznych i skuteczniejszą walkę z nieuczciwymi e-przedsiębiorcami.

Badania KE pokazują, że zdecydowana mniejszość konsumentów w UE decyduje się na zagraniczne zakupy online - zaledwie 15%. Co więcej, jedynie 7% małych i średnich przedsiębiorstw w UE prowadzi sprzedaż transgraniczną.

Zgodnie z danymi  Europejskiego Centrum Konsumenckiego (ECK) w 2015 r. tylko 36% spraw transgraniczych, które trafiło do polskiego centrum dotyczyło zakupów online. Konsumenci skarżyli się na wady zamówionego towaru, niezgodność z umową, czy na niedostarczenie produktów w ogóle.

Aby lepiej wykorzystać potencjał europejskiego e-handlu KE przygotowała projekty: 

• Rozporządzenia w sprawie geoblockingu
• Rozporządzenia w sprawie dostarczania paczek
• Zmian w rozporządzeniu w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów 
• (CPC-Net)
• Wytycznych dla dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych 

1. Nowa regulacja UE w zakresie geoblockingu

Rozporządzenie ma na celu eliminację geoblockingu oraz dyskryminacji konsumentów ze względu na kraj zamieszkania, podczas transgranicznych zakupów online. 

• Konsumenci będą mogli kupować towary i usługi, w tym usługi cyfrowe (tj. przechowywanie w wirtualnej chmurze, hosting stron internetowych) z każdego kraju UE w tej samej cenie.
• Przedsiębiorcy nie będą już mogli automatycznie przekierowywać klientów na wersję strony internetowej, która jest właściwa dla ich kraju zamieszkania.
• Chociaż przedsiębiorcy nie będą zobowiązani do dostarczenia towaru do kraju konsumenta, będą musieli dać konsumentowi możliwość odebrania produktu z punktu dostawy w kraju przedsiębiorcy.
• Regulacja nie obejmuje treści cyfrowych (Netflix, e-book). Należy jednak pamiętać, że w grudniu 2015 Komisja Europejska przedstawiła osobną propozycję dotyczącą korzystania z treści cyfrowych w całej UE.

2. Nowa regulacja UE dotycząca transgranicznej dostawy paczek

Propozycja ma na celu zmienić rynek dostawy paczek z innych krajów UE. Obecnie przedsiębiorcy pocztowi pobierają nawet pięciokrotnie wyższe opłaty za przesyłki transgraniczne w porównaniu do paczek krajowych. Różnice te nie zawsze są uzasadnione jakimikolwiek dodatkowymi kosztami związanymi z dostarczeniem do kraju docelowego. Po wejściu w życie nowej regulacji:

• Usługodawcy zajmujący się dostarczaniem przesyłek będą zobowiązani przedstawić informacje dotyczące ponoszonych przez nich kosztów dostawy krajowym organom regulacyjnym. Niektóre z przekazanych danych zostaną upublicznione.
• Krajowi operatorzy pocztowi będą zobowiązani do udostępniania podmiotom trzecim swoich sieci transgranicznych, co wprowadzi większą konkurencję na rynku.

3. Nowa regulacja w zakresie CPC-Net – ulepszenie mechanizmu nadzoru rynku

Sieć CPC-Net, do której należą organy wykonawcze odpowiedzialne za ochronę konsumentów państw członkowskich jest dedykowana do zwalczania zbiorowych naruszeń interesów konsumentów w ujęciu transgranicznym. Punktem kontaktowym sieci CPC-Net w Polsce jest Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Obecnie organy sieci mają wyłącznie możliwość powstrzymania stosowania nieuczciwych praktyk, tak aby nie były powtarzane w przyszłości. 

PRZYKŁADOWA SPRAWA „Kiedy przewoźnik ustala własne prawo…”: Jeżeli w trakcie prowadzonej sprawy, ECK napotyka na zbiorowe transgraniczne naruszenie interesów konsumentów zgłasza je do sieci CPC- Tak też było w przypadku konsumentki, która podróżowała węgierskimi liniami lotniczymi. Bagaż pasażerki został zagubiony, o czym niezwłocznie poinformowała przewoźnika. Po ponad miesiącu bezowocnych poszukiwań walizki przez przedsiębiorcę, konsumentka zażądała wypłaty odszkodowania za rzeczy znajdujące się w walizce. Przewoźnik jednak odwołując się do swojego regulaminu, odmówił wypłaty jakiejkolwiek rekompensaty. W jego ocenie o roszczenia odszkodowawcze mogła ubiegać się w ciągu miesiąca od dnia lotu,  w czasie którego doszło do zagubienia bagażu. Konsumentka nie zrobiła tego wcześniej, gdyż oczekiwała na odnalezienie się walizki. Złożyła więc skargę do ECK Polska. Jej roszczenie uznano za zasadne, gdyż właściwe przepisy Konwencji Montrealskiej nie zastrzegają żadnych konkretnych terminów dla reklamacji z tytułu zagubionego bagażu. Co więcej, konwencja nie stwierdza nawet tego w którym momencie bagaż zmienia status z opóźnionego na zagubiony. Przewoźnik nie powinien w drodze własnych, wewnętrznych regulacji ustanawiać nowych, nieznanych prawu terminów, niekorzystnych dla konsumentów. Pomimo starań sieci ECC-Net, nie udało się dojść do porozumienia z przedsiębiorcą. Przewoźnik uporczywie odwoływał się do przepisów zawartych w swoim regulaminie. W konsekwencji ECK dokonała notyfikacji do UOKiK z prośbą o podjęcie właściwych kroków w celu eliminacji praktyki przewoźnika naruszającej interesy konsumentów, nie tylko w Polsce, ale i w pozostałych krajach UE. UOKIK przekazał notyfikacje swojemu odpowiednikowi na Węgrzech. W wyniku przeprowadzonego postępowania stwierdzono, że w istocie, regulamin przewoźnika w aspektach dotyczących reklamacji zagubionego bagażu narusza zbiorowe interesy konsumentów. Tym samym niezgodne  z prawem przepisy postanowienia powinny być usunięte. Z informacji otrzymanych przez ECK wynika, że przewoźnik zobowiązał się do poprawienia zapisów w swoim regulaminie.

Nowe propozycje KE zakładają ścisłą współpracę organów krajowych należących do sieci CPC-Net  z siecią Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net). Rozporządzenie przyzna też organom państwowym nowe kompetencje: przyjmowanie środków tymczasowych - zamykanie stron internetowych czy kont w mediach społecznościowych, tajemniczy klient, żądanie odszkodowania dla konsumentów, karanie przedsiębiorców za naruszenie interesów konsumentów, nawet w sytuacji gdy trwało określony czas i już się zakończyło.

Dodatkowo w sytuacji, gdy naruszenie będzie dotyczyło większej liczby państw i będzie szkodziło interesom wielu konsumentów UE (określony w rozporządzeniu ułamek populacji), zostanie wówczas zastosowana nowa procedura, zgodnie z którą wszystkie organy sieci CPC-Net będą współpracować pod koordynacją Komisji Europejskiej.

4. Nieuczciwe praktyki handlowe

Propozycja KE dot. też wytycznych, w jaki sposób władze i sądy powinny interpretować dyrektywę o nieuczciwych praktykach handlowych w odniesieniu do handlu elektronicznego.

• Platformy internetowe powinny być czasami traktowani jak "przedsiębiorcy" w rozumieniu dyrektywy, a zatem muszą wypełniać odpowiednie obowiązki.
• Platformy będą zobowiązane zapewniać, że konsumenci rozumieją, jakie mają prawa np.  poprzez wyraźną informację czy sprzedawca jest przedsiębiorcą czy również konsumentem. A jeżeli okaże się konsumentem prawo konsumenckie nie będzie miało zastosowania.
• Wytyczne będą również przedstawić zasady, które zostały uzgodnione z interesariuszami w sprawie informacji, które muszą zapewnić konsumentom internetowe porównywarki cen.

5. Jakie są następne kroki?

Projekt Komisji Europejskiej zostanie następnie przedstawiony Radzie, Parlamentowi Europejskiemu oraz parlamentom narodowym. Po ustaleniu wspólnego stanowiska między Komisją i Radą projekt będzie debatowany na posiedzeniu plenarnym PE. Przyjęcie nowych przepisów przez organy unijne powinno potrwać ok. 12 miesięcy.

 

 

 

Pobierz ebook "Jak wybrać software house i przeskalować swój biznes [ebook z raportem]"