Dziesięć lat Alexy. Technologia z polskim rodowodem

6 listopada minęło dziesięć lat od momentu, kiedy pojawiła się Alexa. Ten asystent głosowy dostępny na niewielkim urządzeniu w krótkim czasie zrewolucjonizował podejście do wykorzystania nowoczesnych rozwiązań w codziennym życiu.

Alexa stała się nie tylko nieodłącznym elementem milionów domów na całym świecie, ale też zapoczątkowała nową erę interakcji człowiek-technologia. Za sukcesem Alexy kryje się jednak o wiele więcej niż tylko innowacyjne rozwiązania – jej historia to fascynująca opowieść o pasji, wizji, badaniach i małej firmie z Pomorza.

Od idei do przełomu

Gdy Amazon wprowadzał Alexę w 2014 roku, wielu z początkowych użytkowników postrzegało ją jako technologiczną „osobliwość”. Kto chciałby rozmawiać z głośnikiem? Czy nie wystarczy aplikacja na smartfona? Jej twórcy mieli jednak wizję, którą realizowali od lat – stworzenie inteligentnego asystenta, który umożliwi ludziom interakcję z technologią w sposób tak naturalny, jak rozmowa z drugim człowiekiem. Alexa miała być czymś znacznie więcej niż tylko asystentem głosowym – miała stać się „cyfrowym domownikiem” odpowiedzialnym za kontrolę inteligentnych urządzeń, wyszukiwanie informacji, tworzenie list zakupów czy zarządzanie naszymi harmonogramami. Jej głównym atutem była prostota – wystarczyło jedno słowo kluczowe („Alexa”), aby aktywować system i zadać pytanie lub wydać polecenie. Tak narodziła się rewolucja, której mało kto się spodziewał.

Polskie akcenty w tworzeniu Alexy

W procesie powstawania systemu kluczową rolę odegrali polscy inżynierowie. Ważnym krokiem na drodze do sukcesu Alexy było przejęcie przez Amazon polskiej firmy IVONA Software, która już w latach 2000. rozwijała własnego asystenta głosowego. IVONA była rodzimym liderem w dziedzinie syntezy mowy, a jej technologie umożliwiały generowanie naturalnie brzmiących głosów. 

Firma IVONA Software, założona w Gdyni, zaczynała jako niewielki startup, którego głównym celem było tworzenie realistycznej syntezy mowy. Twórcy IVONY, Michał Kaszczuk i Łukasz Osowski, 20 lat temu stworzyli firmę technologiczną, by rozwijać innowacyjne projekty związane z technologią text-to-speech. We wspomnieniach osób, które pamiętają początki tego przedsięwzięcia, jednogłośnie podkreślana jest bardzo dobra, niemal rodzinna atmosfera, panująca w zespole. 

- Rodzinną atmosferę w firmie najlepiej dało się dostrzec podczas naszych wspólnych wyjazdów na kajaki czy firmowych ognisk. Wtedy najbardziej odczuwałem, że osoby wokół to nie tylko moi współpracownicy, ale także przyjaciele - wspomina w najnowszym odcinku podcastu ALEXA STAGE, Adam Nadolski, Principal Engineer, Amazon. 

Początkowo IVONA zdobyła uznanie głównie w branży telekomunikacyjnej i technologicznej, a system stosowany był w aplikacjach dla osób słabowidzących, w nawigacji GPS czy czytnikach e-booków. Najważniejszym osiągnięciem IVONY była zdolność do generowania syntezowanych głosów, które brzmiały naturalnie, co odróżniało ją od większości konkurencyjnych rozwiązań. Dzięki tej technologii „mowa” wirtualnych asystentów przestała brzmieć mechanicznie i „sztucznie”.

Obszar działań startupu był wówczas na tyle interesujący, że szybko znalazł się pod obserwacją światowych potentatów. Finalnie w 2013 r. kupił ją stworzony przez Jeffa Bezosa Amazon. Na bazie spółki Ivona Software w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym (później w gdańskim Olivia Business Center) firma zbudowała prawdziwą potęgę w stosunkowo młodym segmencie inteligentnych asystentów głosowych.

Tajne przez poufne

Pomysł wydawał się dość radykalny. Ówcześnie dyskutowano bowiem o tym, jak duży smartfon i jakich rozmiarów wyświetlacz można zaprojektować. Amazon wytyczył sobie zaś zupełnie inną ścieżkę – stworzyć urządzenie bez ekranu, którego nie da się schować do kieszeni, za to można obsługiwać je głosem. Projekt Alexy objęty został ścisłą poufnością, a w gronie osób pracujących nad technologią nadano jej przydomek “projekt D”.

Samo przejęcie IVONA Software przez Amazon z początku owiane było tajemnicą, co rodziło szereg wyzwań, np. w zakresie rekrutacji. Z jednej strony projekt wymagał zatrudnienia wielu dodatkowych inżynierów, z drugiej rekrutację prowadzono pod szyldem małego startupu, który musiał konkurować ze znacznie większymi brandami. Stąd dzień, kiedy logotyp IVONA Software zastąpiono logo Amazon, był dla wielu niemałym zaskoczeniem.  

Rozwój funkcji i wizja przyszłości

Na początku Alexa była przede wszystkim narzędziem do odtwarzania muzyki i wyszukiwania informacji w internecie. Z czasem jej funkcje zaczęły się jednak rozwijać, a Amazon regularnie wprowadzał aktualizacje, które wzbogacały jej możliwości. Dziś, dzięki integracjom z innymi urządzeniami IoT (Internet of Things), Alexa stała się np. interfejsem do zarządzania inteligentnymi domami. Stanowi także ułatwienie w codziennym życiu osób starszych, którym ułatwia m.in. wezwanie pomocy. 

Możemy spodziewać się, że w przyszłości Alexa stanie się jeszcze bardziej „inteligentna” – być może w pełni zrozumie nasze emocje i intencje, a interakcje z nią będą jeszcze bardziej naturalne. Bez wątpienia jej historia jest przykładem na to, jak małe innowacje mogą przekształcić się w globalne rewolucje technologiczne. 

Pobierz ebook "Social media marketing dla firm i agencje się w nim specjalizujące"