Równowaga cyfrowa Polaków. Jak sobie z nią radzimy? [wyniki badania]

Praca i relaks przed ekranem, korzystanie z kilku urządzeń równocześnie, pozostawanie online przy dzieciach to zachowania potwierdzające, że Polki i Polacy mają problem z balansem między technologiami a byciem offline.

11% badanych uznało, że nigdy nie miało problemów z zachowaniem cyfrowej równowagi, tymczasem aż 61% osób widzi u siebie takie trudności. 49% specjalistek i specjalistów IT po zakończonej pracy pozostaje online. 59% ankietowanych zdarza się wyciszać dzwonek smartfona, by odciąć się od kontaktu z innymi, a także wyłączać aplikacje działające w tle (54%).

Technologie jako klucz współczesnej pracy

Przyglądając się rynkowi pracy coraz trudniej znaleźć obszary, które nie byłyby objęte różnymi rozwiązaniami technologicznymi. Żyjemy w silnie scyfryzowanym społeczeństwie, w którym nie wyobrażamy sobie funkcjonowania bez wykorzystania sieci, oprogramowania, nowoczesnych urządzeń. Nic więc dziwnego, że 2/3 respondentów badanych przez theprotocol.it uważa, że wzrost częstotliwości korzystania z technologii w życiu zawodowym to naturalna konsekwencja zmian technologicznych na świecie.

Tym samym w obliczu cyfryzacji biznesu, coraz silniej wybrzmiewają pytania o umiejętność łapania balansu lub wręcz uzależnienie od technologii i przebywania online. Już blisko 7 na 10 badanych przez theprotocol.it uważa, że kwestia zachowania odpowiedniej równowagi w korzystaniu z technologii cyfrowych jest społecznie istotna.  Tyle samo badanych sądzi, że cyfryzacja naszego życia ma też coraz większy wpływ na zdrowie psychiczne Polaków.

Rosnąca świadomość skali tych zjawisk cieszy, jednak wciąż aż 41% respondentek i respondentów sądzi, że wyzwanie związane z nadużywaniem technologii dotyczy przede wszystkim osób niepełnoletnich, a nie dorosłych. Takie stawianie sprawy to niebezpieczny kierunek.

- Wielu dorosłych: rodziców, ale również nastolatków i dorosłych bez dzieci, dostrzega ryzyko związane z brakiem ograniczeń dla ekranów i urządzeń w naszym codziennym życiu. Praktyka okazuje się jednak znacznie trudniejsza i aby ją zmienić, potrzebujemy przede wszystkim uczciwie spojrzeć na stawiane sobie granice. Zauważamy, że wielu dorosłych nadużywa urządzeń przy dzieciach. Stało się to powszechne, dlatego, że dorośli mogą nudzić się wieloma czynnościami, w których towarzyszą dzieciom i to jest zrozumiałe. W takiej sytuacji łatwo sięgamy po smartfony, a wraz z nimi: media społecznościowe, maile, wiadomości - uważa Kamil Śliwowski, instructional designer w INCO, autor w Sektor 3.0 i trener umiejętności cyfrowych

Praca i odpoczynek przed ekranem

Niepokoić może również fakt, że dorośli wpadają w schemat: praca przed ekranem – relaks przed ekranem. Wyzwanie to dotyczy w znacznym stopniu osób pracujących w branży IT. Jak wskazują odpowiedzi respondentek i respondentów, blisko połowa z nich nie wylogowuje się od technologii po zakończeniu pracy. Badane osoby z tej grupy przyznają, że komputer i smartfon to dla nich główne narzędzie, za pośrednictwem którego relaksują się także w czasie wolnym – choćby przez granie, śledzenie mediów społecznościowych czy korzystanie ze streamingów.

Znacząca część respondentów uważa to za problem. Również co druga specjalistka i specjalista IT przyznaje, że stara się ograniczać wykorzystanie komputerów i smartfonów w czasie prywatnym. Zaledwie 11% ogółu badanych uznało, że nigdy nie odczuwa trudności z zachowaniem cyfrowej równowagi, tymczasem aż 61% osób postrzega to jako rosnące wyzwanie. Warto zauważyć, że wśród specjalistów IT ten odsetek jest jeszcze wyższy i sięga 65%.

Cienka granica między brakiem balansu a uzależnieniem

Polki i Polacy otwarcie przyznają, że mają problem z zachowaniem równowagi cyfrowej, coraz częściej także wspomina się o potencjalnych uzależnieniach. Okazuje się, że to wśród znajomych i rodziny dostrzegamy najczęściej osoby uzależnione od smartfonów (72%) oraz mediów społecznościowych (68%). To zrozumiałe ze względu na bardzo szybki wzrost ich znaczenia, dostępności oraz faktu, że social media sprawdzamy często za pomocą urządzeń mobilnych.

Jednocześnie 6 na 10 ankietowanych deklaruje, że w swoim otoczeniu mają osoby uzależnione od gier online (59%) oraz czatów i komunikatorów (58%). Kolejną dużą grupę tworzą osoby posiadające w swoim otoczeniu uzależnionych od internetowych newsów (55%), zakupów online oraz aplikacji mobilnych (po 53%). Potrzeba stałego bycia online realizowana jest też dzięki powszechnemu zjawisku tzw. „drugiego ekranu”, czyli korzystania jednocześnie z dwóch (lub więcej) urządzeń. Przykład: śledzimy social media w smartfonie i jednocześnie oglądamy telewizję. Praktyka ta wydłuża średni czas korzystania z technologii.

Działania zapobiegawcze

Pocieszające jest to, że rosnąca świadomość Polek i Polaków jest poparta realnymi próbami ograniczania korzystania z technologii. Ponad połowie przebadanych osób zdarza się wyciszać dzwonek smartfona, by odciąć się od permanentnego kontaktu z innymi (59%). Wyłączamy także aplikacje działające w tle (54%), a ponad 4 na 10 z nas wycisza raz na jakiś czas powiadomienia i wyskakujące okienka z komunikatorów. 

- Na liście aktywności ratujących cyfrową równowagę wysoko plasują się spotkania z przyjaciółmi – 37% z nas wybiera przyjaźnie w realu. Wysoką pozycję zajęło również czytanie papierowych książek i prasy (44%), pozwalające oczom na odpoczynek od ekranów. Ważne są także aktywności fizyczne, takie jak podróże (37%) oraz uprawianie sportu (36%). Blisko 3 na 10 badanych sięga ponadto po swoje pozazawodowe pasje (29%). Co ósmy respondent, by odpocząć od technologii, sięga po różnego rodzaju narzędzia edukacyjne czy wspierające samorozwój - dodaje Alicja Gaładyk-Korytko, specjalistka ds. marketingu w theprotocol.it

 

Jak walczymy z urządzeniami, które wołają nieustannie o naszą uwagę? 1 na 3 osoby odwraca telefon ekranem do dołu, by nie rozpraszał. Nieco rzadziej sięgamy po bardziej radykalne środki, czasowo ograniczając sobie media społecznościowe (29%), a nawet celowo wyłączając smartfon (27%). Widać więc, że szukamy rozwiązań, które pozwolą nam skupić się na utrzymaniu relacji w niecyfrowej rzeczywistości. A ponieważ trening czyni mistrza, jest szansa na to, że nasza świadoma walka o higienę cyfrową stanie się dla części z nas nową rutyną w relacji z technologią.

Pobierz ebook "Jak otworzyć sklep internetowy - ebook z poradami dla firm"