Najlepsze polskie strony internetowe. Pod kątem użyteczności

Dobra strona internetowa to strona użyteczna. Łatwo powiedzieć, ale trudniej ten stan osiągnąć. Tym bardziej, że użyteczność bywa pojęciem nieuchwytnym i dla każdego odbiorcy znaczyć może co innego.

Pobierz pełną wersję raportu UŻYTECZNOŚĆ W INTERNECIE [PDF - 9MB]

Definicja użyteczności, nazywanej często z angielska usability sprowadza się do pojęcia ergonomii interaktywnych urządzeń i aplikacji. W przypadku stron www i aplikacji internetowych podstawowymi kwestiami wydaje się być możliwie najbardziej intuicyjna nawigacja, umożliwienie użytkownikowi jak najszybszego dotarcia do informacji, których szuka i wreszcie przedstawienie tychże informacji w sposób, który dla odbiorcy będzie w pełni zrozumiały i możliwie prosty w odbiorze.

Zgodnie z normą ISO 9241 ergonomia jest miarą wydajności, efektywności i satysfakcji użytkownika z jaką dany produkt może być używany dla osiągnięcia określonych celów przez określonych użytkowników – przeczytać można choćby w Wikipedii.

Pobierz pełną wersję raportu UŻYTECZNOŚĆ W INTERNECIE [PDF - 9MB]

Tyle teoria. Praktyka jest jednak zdecydowanie bardziej skomplikowana. - Użyteczność to cały zestaw technik pomiarów i zaleceń, wynikających z długiej tradycji, której korzenie tkwią jeszcze w czasach sprzed ery komputerów: w ergonomii i wzornictwie przemysłowym – mówił w wywiadzie dla portalu Interaktywnie.com Andrea Resmini, znany architekt informacji i badacz UX, założyciel European IA/UX Network oraz Journal of Information Architecture. Ale przestrzegał też, że nie ma jednej, prostej drogi do ideału: - Tkwimy dziś w samym środku zalewu informacji, czerpiemy je z niezliczonych źródeł, kierując się w wyborze aspektami, których tradycyjnie rozumiana użyteczność nie bierze pod uwagę. Mam na myśli choćby sentymenty, kwestie społecznościowe i ich zmiany na przestrzeni czasu.

Złotego środka jak dotąd nikt nie wymyślił. Dlatego postanowiliśmy pokazać – na przykładach z życia wziętych – jak powinny wyglądać strony internetowe dobrze przygotowane pod kątem użyteczności. Poprosiliśmy 35 największych polskich agencji interaktywnych i firm zajmujących się tematyką użyteczności w Internecie, o wskazanie ich zdaniem najbardziej użytecznych witryn w polskiej sieci. Na podstawie otrzymanych odpowiedzi powstał swoisty, branżowy ranking użytecznych wzorów do naśladowania.

1. Gazeta.pl

Najbardziej dopracowaną pod kątem użyteczności stroną w Polsce okazał się być portal informacyjny. Eksperci chwalą Gazetę przede wszystkim za czytelność i łatwość nawigacji. I to pomimo ogromu treści, jaką z oczywistych względów znaleźć można w portalu.

- To medium czytelne, intuicyjne, w którym do wszelkich informacji można dotrzeć niemal zawsze zachowując zasadę „trzech kroków”. Gazeta.pl unika zaśmiecania newsów niepotrzebnymi treściami. Dla przykładu, w danej kategorii tematycznej zawsze jest tylko jedno zdjęcie,  w każdym artykule znajduje się też tabelka z podręczną galerią, powiązanymi treściami, tagami – wylicza Tomasz Michalik, creative director agencji Insignia. - Punkt też należy się za wyróżnianie „tematów dnia”. Istotne informacje, oprócz wyróżnienia na całą stronę, są promowane również w innych serwisach tematycznych Gazety jako tzw. headline na samej górze strony. Dzięki temu użytkownik nie ma szans przeoczyć istotnej informacji.
Małgorzata Breguła, specjalista usability w agencji Internet Designers podkreśla, że strona główna portalu jest lekka wizualnie, więc dobrze skanuje się ją wzrokiem. Zaletą jest też możliwość dostosowania strony głównej do swoich potrzeb.

- W artykułach dobrze wyróżniony lead, wykorzystane są mechanizmy nawigacji po tekście. W efekcie, choć cały portal składa się z dużej ilości podserwisów to nawigacja jest intuicyjna . Po kliku wejściach użytkownik powinien bez problemu poruszać się po portalu – chwali Breguła.

- Bardzo czytelny układ, dobrze dobrana typografia, przejrzyste formatowanie informacji – kwituje Joanna Dering z agencji Kamikaze.

2. Inteligo.pl

Drugie miejsce na użytecznościowym podium przypadło w udziale branży bankowej. Internetowe ramię PKO BP, po zmianie szaty graficznej okazuje się być ścisłą, krajową czołówką.

- W umiejętny sposób łączy ze sobą rozwiązania Javascriptowe z przemyślaną i oryginalną grafiką. Wykorzystanie ikon, wspierających nawigację, duże klikalne pola, jasno określone akcje pierwszo- i drugoplanowe - to wszystko zasługuje na wyróżnienie – ocenia Krzysztof Piwowar, usability manager w ADV. - Jak dla mnie redesign tego serwisu i finalny efekt był strzałem w dziesiątkę i zdecydowanie jest to najbardziej użyteczna strona polskiego internetu, jaką znam.

- Serwis wyróżnia się na tle konkurencji czytelnością. Bardzo widoczne przyciski "otwórz konto" i "logowanie" oraz granatowy panel z danymi do kontaktu, z pomocą oraz przydatnymi informacjami, który jest z nami na wszystkich stronach – wylicza zalety Wojciech Kmita, architekt informacji z GoldenSubmarine. -  Na uwagę zasługuje prezentacja produktów podzielona na obszary (np. Konto Inteligo, Karty Inteligo itd.), która we wszystkich działach jest identyczna i łatwa do obsługi. Także podział stron produktów na sekcje pozwalają na wygodne i szybkie czytanie treści.

- Serwis sprawia wrażenie przejrzystego i prostego w nawigowaniu. Strony nie przetłaczają nadmiarem informacji, a dostępne opcje pozwalają kontrolować wyświetlane treści. Użyteczne też są dodatkowe funkcje nawigacji pomiędzy podstronami. Na efekt lekkości i czytelności wpływają również interaktywne elementy, które subtelnie pojawiają w momencie najechania na wybrany obszar i skutecznie przyciągają uwagę, zachęcając do akcji – wylicza Joanna Kotala, experience design director w Ideacto.

Pobierz pełną wersję raportu UŻYTECZNOŚĆ W INTERNECIE [PDF - 9MB]

3. Jakdojade.pl

Pierwszą trójkę, nieco nieoczekiwanie, zamyka wyszukiwarka połączeń komunikacji miejskiej dużych polskich miast. Istniejący od dwóch lat  serwis, założony przez poznańskich studentów, umożliwia dziś planowanie podróży autobusami i tramwajami w Bydgoszczy, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Toruniu, Warszawie i Wrocławiu. Na pierwszy rzut oka ascetyczny, zyskuje najwięcej dzięki funkcjonalności i czytelności prezentowanych wyników.

W maju Jakdojade.pl doczekało się nowych paneli zapytań, mechanizmu podpowiedzi i zdolności rysowania tras od i do przystanków. Najmłodszy ze wszystkich godnych naśladowania w ocenie naszych ekspertów, dzięki temu pochwalić się może przeszło półmilionową liczbą użytkowników miesięcznie.

- Jest niemalże idealna. Posiada wiele opcji wprowadzania informacji na temat punktu startowego i końcowego, rozbudowany system podpowiedzi i autosuggest. Za pomocą prostego menu z czytelnymi ikonami można wybrać wiele opcji dodatkowych. Informacja zwrotna jest podawana w bardzo przejrzysty sposób – chwali Jarosław Rzepecki, information architecture team leader z agencji Hypermedia.

- Największą zaletą serwisu są bardzo ciekawe i efektywne funkcjonalności planowania trasy, zwłaszcza na mapie. Dobre wrażenie robi również lista z połączeniami, która jest jasno i wyraźnie zaprezentowana. Serwis pozytywnie zaskakuje praktycznymi funkcjami, które użytkownik odkrywa stopniowo w trakcie korzystania – dodaje Joanna Kotala z Ideacto.

4. Allegro.pl

Największa polska platforma aukcyjna uplasowała się tuż za podium. Specjaliści chwalą autorów nowego, wdrożonego w ubiegłym roku projektu za wyraźną orientację na wygodę użytkowników. Zadanie tym trudniejsze, że Allegro do niewielkich serwisów zdecydowanie nie należy, a zapewnienie sprawnej nawigacji po tak rozbudowanym drzewie kategorii było dużym wyzwaniem. Tym bardziej, że każda tak poważna zmiana budzi zawsze emocje - człowiek z reguły nie lubi zmieniać przyzwyczajeń. Twórcom "nowego" Allegro udało się - jak widać - osiągnąć złoty środek.

- Jeden z najbardziej rozbudowanych polskich serwisów imponuje przejrzystością i czytelnością. 'Modelowe' drzewo kategorii pozwala na szybkie odnalezienie poszukiwanego produktu a spójna i prosta nawigacja ułatwiają poruszanie się między różnymi kategoriami – ocenia Jakub Andrzejewski, specjalista usability agencji Janmedia Interactive. -  Na uwagę zasługuje rozbudowany system pomocy i podpowiedzi pozwalający użytkownikowi między innymi. na szybkie założenie konta i poznanie usług dostępnych w tym serwisie.

- Allegro.pl, mimo ubiegłorocznych kontrowersji, jakie wzbudziło uruchomienie jego nowej wersji, broni się jako użyteczna kreacja. Dla przypomnienia, rok temu, po wdrożeniu nowej wersji serwisu wieszczono koniec Allegro, odwrót użytkowników, zarzucając firmie całkowity brak zrozumienia dla ich potrzeb. Po ponad roku widać, że nic takiego się nie stało. Allegro obroniło się, liczba aukcji nie spadła, a użytkownicy przyzwyczaili się do nowego interfejsu, który okazał się w praktyce całkiem użytecznym narzędziem. Wystarczy wymienić dobrze rozwiązany system nawigacji, intuicyjny system wyszukiwania produktów, personalizacja strony głównej – to tylko niektóre elementy, które z czasem zaczęły być doceniane przez użytkowników. Przykład Allegro pokazuje, że zmiana, która dla niektórych była krokiem wstecz (odsyłam do dyskusji, jaka toczyła się na łamach interaktywnie.com), okazała się dobrym ruchem – podsumowuje Tomasz Michalik z Insignia.

Pobierz pełną wersję raportu UŻYTECZNOŚĆ W INTERNECIE [PDF - 9MB]

5. Ceneo.pl

Grupa Allegro może pochwalić się dwoma reprezentantami w ścisłej czołówce. Tuż za flagowym Allegro.pl uplasował się w rankingu użyteczności serwis Ceneo.pl. Witryna  również przeszła w ubiegłym roku gruntowny lifting. Zmieniła się strona główna, nowej lokalizacji w layoucie doczekały się filtry ułatwiające wyszukiwania. Ceneo chwaliło się, że za zmianami stoi Zespół Usability i Projektów Graficznych Allegro. Efekt jego przypadł oceniającym dla nas fachowcom do gustu.

-  Układ strony głównej jest bardzo przejrzysty. Mocno wyeksponowana wyszukiwarka ułatwia realizację głównego celu użytkowników. Czytelna prezentacja kategorii produktów oraz mapa serwisu stanowią równie wygodną alternatywę. Wyniki wyszukiwania zostały zaprojektowane w bardzo przejrzysty sposób – podkreśla Joanna Dering z Kamikaze.

6. Agito.pl

Honoru sklepów internetowych broni w zestawieniu użyteczności Agito.pl. Uznawany za największy e-sklep w polskiej sieci, pomimo bardzo szerokiego asortymentu poradził sobie dobrze z czytelną prezentacją oferty. To właśnie dzięki przyjaznej i sprawnej nawigacji, wspartej bazą wiedzy przydatnej dla każdego sposród blisko pięciu milionów internetowych klientów - nie tylko zresztą włąsnych - Agito.pl zdobyło najwięcej punktów i znalazło się na szóstej pozycji rankingu.

- Według mnie najlepszy sklep w polskim internecie. Dobrze rozwiązana strona główna z dobrze pokazanymi kategoriami i podkategoriami. Także rozłożenie elementów na stronach pozwala na szybkie dotarcie do szukanych treści, a doskonale rozwiązany mechanizm filtrów pozwala na dokładne zawężenie wyników poszukiwań. Na uwagę zasługuje stopka z informacjami związanymi z obsługą klienta, a także centralnie umieszczora, duża i widoczna wyszukiwarka. Ogólnie serwis bardzo czytelny i przejrzysty – podkreśla Wojciech Kmita  z GoldenSubmarine.

- Serwis buduje wrażenie ładu i porządku. Jasna kategoryzacja produktów pozwala na szybkie znalezienie poszukiwanej rzeczy, w czym również pomaga stale obecna i dobrze widoczna wyszukiwarka – dodaje Joanna Kotala z Ideacto.

Pobierz pełną wersję raportu UŻYTECZNOŚĆ W INTERNECIE [PDF - 9MB]

7. Skapiec.pl

Wśród dziesięciu najbardziej godnych naśladowania stron pojawia się też druga porównywarka cen. Skąpiec. Podobnie jak Ceneo,  również i ta porównywarka w ubiegłym roku zmieniła oblicze. Nowe jest logo, nowy jest też interfejs. Zmiany objęły cały serwis: od liftingu „jedynki” i strony produktu po listing sklepów, zakładki i formularze.

Eksperci wskazują też jako mocną stronę zastosowany w Skąpcu system podpowiedzi, ułatwiających życie internautom.

- Zaletą jest krótka ścieżka dotarcia do szukanego produktu, listing produktów i sklepów jest przejrzysty , łatwo się go przegląda, dobrze widoczne możliwe akcje np. porównywanie produktów, porównywanie cen, przechodzenie do sklepu, dodawanie do ulubionych – argumentuje Małgorzata Breguła z Internet Designers. - Bardzo dobrze widoczne breadcrumbs, co ułatwia orientację w serwisie. Podpowiedzi w wyszukiwarce z miniaturą zdjęcia – rozwiązanie przyspiesza szukanie produktu.

- Porównywarka cenowa jest jedną z najlepiej dopracowanych na polskim rynku. Mocne strony to m.in. system autosuggest ze zdjęciami ułatwiającymi skanowanie podpowiedzi. Wyszukiwarka specjalistyczna jest zaprojektowana bardzo przejrzyście, dobrze oddzielona od wyników wyszukiwania oraz posiada jedną z najbardziej rozbudowaną listę podkategoii pozwalających na zawężania wyników, a w efekcie pozwala najlepiej wyselekcjonować interesujące produkty z dostępnych setek możliwości – wylicza zalety Jarosław Rzepecki z Hypermedia.

8. Goldenline.pl

Serwisy społecznościowe również mają swojego reprezentanta wśród dziesięciu - zdaniem naszych ekspertów - najlepiej dopracowanych pod względem użyteczności stron www w polskim internecie. Za wysoką pozycją przemawia prostota i intuicyjność. Niezbędne narzędzia są zawsze pod ręką, więc nawet początkujący użytkownik Goldenline.pl nie zgubi się w zasobach serwisu. Rodzimi specjaliści od użyteczności stawiają Goldenline zdecydowanie wyżej od Facebooka.

- Goldenline, polski odpowiedni LinkedIn, to w czasach „idącego po władzę” Facebooka wciąż wartościowy i co ważniejsze użyteczny serwis. Na pole użyteczności merytorycznej oczywiście nie będę wchodził, jednakże w przypadku tego serwisu, analizując jego budowę, uderza jego prostota oraz intuicyjność. Proste menu, szybki dostęp do wszystkich funkcji serwisu (m.in. kontakty, praca, wiadomości, grupy) czy zastosowanie podręcznych menu na każdej stronie (skrzynka, profil) powodują, że użytkownik z każdego miejsca w serwisie może skorzystać z dowolnej funkcji. Bez zbędnego myślenia, „gdzie ja ją mogę znaleźć”. Zestawiając system zarządzania profilem na Facebooku z tym, który oferuje nasz polski Goldenline, ten drugi bezapelacyjnie wygrywa. Od razu wiem, gdzie szukać danej opcji, co w przeciwieństwie do zarządzania facebookowym profilem jest miłą odmianą. - Tomasz Michalik, creative director agencji Insignia.

- Serwis jest prosty i czytelny dla użytkownika. Łatwo odnaleźć najbardziej potrzebne narzędzia. Pomimo że serwisy społecznościowe mają tendencję do przeładowywania użytkowników informacjami w serwisie Goldenline udało się zachować przejrzystość. Intuicyjna nawigacja i dobrze zaprojektowana architektura informacji powodują, że Goldenline jest w czołówce polskich portali społecznościowych – ocenia Jakub Andrzejewski z Janmedia Interactive. - Początkujący użytkownik na pewno nie będzie miał problemu w odnalezieniu wszystkich możliwości i funkcji , które oferuje ten porta.

Pobierz pełną wersję raportu UŻYTECZNOŚĆ W INTERNECIE [PDF - 9MB]

9. mBank.com.pl

Wśród najlepszych znalazło się miejsce dla drugiego reprezentanta branży bankowej. Pionierzy polskiej bankowości elektroniczej to również, zdaniem branżowych specjalistów serwis na którym warto się wzorować, jeśli chodzi o funkcjonalność i ergonomię.

- Serwis jest prosty i użyteczny z uporządkowaną architekturą informacji. Produkty banku są dobrze zaprezentowane  – dobrze zrobione zostały CTA (call to action – wezwania do działania). Serwis umożliwia łatwy i szybki dostęp do najważniejszych elementów i interaktywnych narzędzi. Układ tekstu na stronach jest przemyślany, liczne wypunktowania, pogrubienia i tabele ułatwiają skanowanie wzrokiem, co przyspiesza wyszukanie informacji na stronie – wylicza Andrzejewski. -  Baner na stronie głównej zwraca uwagę a przedstawiane oferty są zazwyczaj na tyle atrakcyjne że skutecznie zachęcają do kliknięcia.

10. tvp.pl

Pierwszą dziesiątkę zamyka drugi przedstawiciel mediów, tym razem reprezentujący szklany ekran. Serwis publicznej Telewizji Polskiej SA prezentuje zupełnie inne podejście do użytkownika, niż zwycięski serwis Gazeta.pl, ale i taka forma zyskała uznanie w oczach specjalistów. Przede wszystkim warto docenić dużą ilość treści – w tym również treści wideo – którą projektanci serwisu TVP.pl potrafili zaprezentować w zachęcający sposób.
Strona jest przejrzysta i - pomimo liczby prezentowanych na niej informacji – nie ma wrażenia chaosu.

***

Twórcy nawet tych najwyżej ocenianych przez branże stron internetowych nie powinni jednak spoczywać na laurach. Do ideału wciąż daleko.

Pobierz pełną wersję raportu UŻYTECZNOŚĆ W INTERNECIE [PDF - 9MB]

- Wiele krajowych serwisów www oferuje użyteczność na wyrównanym, dobrym poziomie. Rzadko kiedy któryś z graczy w danej branży wyprzedza swoją konkurencję o głowę, często zdarza się, że strony o podobnej tematyce i przeznaczeniu są niemalże swoimi kalkami, nawet jeśli maja różnych właścicieli – podsumowuje Jarosław Rzepecki z Hypermedia. - Mało który produkt szczerze zachwyca ze względu na niedopracowane lub przeciętnie wykonane detale, które powodują, że systemy te działają z potknięciami w obszarze użyteczności.

Na wyniki rankingu oczywiście wypada patrzeć bardziej jak na zestaw rozwiązań, które w Internecie funkcjonują i w większym lub mniejszym stopniu się sprawdzają, niż jak na sztywne wytyczne, które doprowadzą każdą inną witrynę do komercyjnego sukcesu.

- Użyteczność ma ograniczenia. Bardzo trudno jest określić, dlaczego jedni świetnie się bawią na Facebooku, a inni nie. Stąd wzięło się wiele interesujących metodologii, którymi próbuje się policzyć odczucia użytkowników, nie tylko wpływ użyteczności - mówił nam w kwietniu Andrea Resmini.  - Opisywanie i zgadywanie co ludzie powiedzą stało się najważniejszym obszarem wszelkich ekspertyz.

Trudno się z tym nie zgodzić.

Pobierz ebook "Jak otworzyć sklep internetowy - ebook z poradami dla firm"